Dineren bij kaarslicht is hier een gewoonte

Alweer bijna twee weken in het mooie Gambia, en hierbij mijn tweede blog. Ja mijn eerste is pas net gepost, maar ach zo gaat dat soms in Afrika, hebben jullie iniedergeval genoeg leesvoer voor de komende week.

Maandag 3 oktober, de verjaardag van m’n zus Nienke, ’s ochtend vanuit mijn bed haar maar even een smsje gestuurd, want de verjaardag zou ik dit jaar missen, ik had al wel een leuke kaart voor haar achter gelaten. Maar deze dag had ik ook mijn eerste stage dag. We hadden om 7.15 uur met Saffie afgesproken bij ons aan de weg, zij is een psychiatrisch verpleegkundige en wou de eerste dag met ons mee reizen zodat we wisten hoe we moesten gaan. Omdat het water op was, eerst maar even naar Dave gegaan, dit is een winkeltje op ongeveer 200 meter afstand waar we vaak drinken halen. Toen Saffie er was (iets later dan gepland) hebben we een bustaxi naar Turntabel gepakt. Wij moesten iets eerder uitstappen maar dat is geen probleem, aangezien de busjes hier op elke plek waar je wil stoppen. Erg aardig dat Saffie nog even met Marieke mee reed om te laten zien waar zij naar toe moest, en nadien naar ons toe kwam om het laatste stuk naar Tanka Tanka te lopen. Het stuk wat we moeten lopen is een zand weg van ongeveer 2 km. Aangekomen op onze stage plaats even bijgekomen in het kantoor (mét ventilator). Nadien bracht Saffie ons naar een van de verpleegkundige en kregen we wat handschoenen, het was tijd om de bedden te verschonen. Vieze lakens (vaak vol met een zwerm van muggen) in de was, en schone laken op de bedden doen, de matrassen waren oud en laten we het erop houden dat het niet naar rozen rook. Er zijn twee gangen, een voor de mannen en een voor de vrouwen waar elk slaapkamers voor 9 personen aanzitten. Toen de bedden ‘schoon’ waren vroegen we wat we nu konden doen, we moesten wachten tot het ontbijt, en wachten is nou niet bepaald mijn ding, maar ach het zou hier wel ‘normaal’ zijn. Gedurende de dag nog met een Zweedse psycholoog gepraat die hier vrijwilligerswerk doet en alle ruimtes gezien. In een ruimte zaten wat (studenten) verpleegkunde te puzzelen, zonder cliënten, wij hielpen en betrokken er de cliënten bij, en toen er net wat cliënten nieuwsgierig waren naar de puzzel moesten we stoppen, dit stond vandaag niet op de planning. Vandaag was het tijd voor manicure.. we moesten de nagels van de patiënten schoonmaken (met een tandenborstel),  knippen, en als de vrouwen wouden mochten ze de nagels lakken. Dit onderdeel stond elke maandag op de planning werd ons gezegd, echter aan sommige nagels te zien leek het wel wat langer geleden.  De nagels waren erg lang en vies, maar ach we hadden wat te doen en deden wat goeds voor de mensen. Om 14.00 uur mochten we naar huis. We werken hier altijd maar tot twee uur, maar gezien de intensiviteit is dat wel fijn, aangezien de cliënten overal zijn en veel achter je aanlopen. De weg terug naar de weg was erg warm, daarom hebben we onszelf getrakteerd op een lekker koud frisdrankje. Hier waren we aan toe. Thuis hebben Suus en ik gelijk onze kleren gewassen, we voelden ons niet echt fris. En omdat je de kleren twee keer moet uitspoelen hebben we van de laatste bak water een voetenbadje gemaakt, lekker afkoelen én onze benen geschoren, inclusief selfie, haha. Toen de jongens thuis kwamen vroeg Paul of hij wat water op zijn gezicht kon doen, nog voor wij konden zeggen dat we hier onze voeten in hadden gewassen en benen in hadden geschoren had Paul al een plens water in zijn gezicht gedaan, die plens water werd gevolgd door een flinke lachbui..
’s Avonds nog een ritje naar het ziekenhuis met een van de groepsgenoten, maar gelukkig konden we met zijn allen weer naar huis.

Dinsdag onze tweede stage dag, vandaag gingen we zelf met de bustaxi en dit ging prima, binnen notime stopte er een taxi en waren we op stage. Na het opmaken van de bedden heb ik met het medicatie delen meegekeken. Bijna alle patiënten krijgen Haldol en Carbazapine. Daarna hebben we een hele tijd met de socialworker gepraat over wat we komende week gaan doen, maar ook over hoe de dingen gaan in Tanka Tanka. Punten waar we het over gehad hebben waren bijvoorbeeld het programma, familie participatie en behandeling. Toen werd het wel heel duidelijk hoe groot de verschillen met Nederland zijn. Waar ik van mijn stages gewend ben dat een groot deel van de behandeling uit gespreksonderdelen en therapie bestaat en dit daarnaast waar nodig wordt ondersteund met medicatie, bestaat hier de behandeling met name uit sedatie en medicatie. Er is wel therapie, maar dit is niet verplicht en wordt enkel aangeboden. Veel patiënten komen niet naar de dagbesteding, omdat ze niet weten dat het er is. Toen we gingen lunchen hebben we gezellig met een collega gepraat, en toen we ons brood ophadden en aan het werk wouden gaan, gaf ze aan dat we nog maar even moesten blijven zitten. Het was belangrijk om onze rust te pakken met deze tempraturen, prima ik vond het heerlijk onder de ventilator. We hadden het over waar de collega woonde en toen Suzan de kaart van Gambia uit haar tas pakte, zagen veel Gambianen voor het eerst een kaart van hun eigen land. Op de terugweg zijn we via senegambia gegaan en hebben hier even boodschappen gedaan, we hadden bedacht om vandaag broodje hamburger te eten, lekker Nederlands. Begin van de avond konden we onze eerste Gambiaanse jurken en pakken ophalen, wat waren ze mooi geworden! Na een paar aanpassingen zaten ze allemaal goed en gingen we naar huis. Het broodje hamburger was heerlijk, en viel ook bij de Gambianen in de smaak.

Op woensdag ging ik in eerste instantie niet naar stage maar naar het ziekenhuis. Dit klinkt ernstiger dan het was, maar ik had een muggenbult waar een blaar op was gekomen en die pussig/rood zag. Met mijn verpleegkundig inzicht dacht ik dat die ontstoken was, en dus maar even naar laten kijken door een professional (en aangezien ze hier geen huisarts kennen kom je dan in het ziekenhuis).  Toen ik in het ziekenhuis kwam moest ik mij eerst registreren, daarna werden allerlei standaard metingen gedaan, echter zonder te communiceren en moest ik bloedprikken en urine inleveren. Maar natuurlijk moest er eerst betaald worden. Het bloed werd afgenomen als vinger prik, en gelukkig deden ze het zorgvuldig. Toen moest ik wachten, zo’n twee uur tot dat ik de arts zag. Wat het wachten een stuk minder erg maakte was dat ik wifi had, en mijn whatsapp het hier eindelijk deed. Toen de arts mij zag en ik mijn enkel liet zien vertelde hij dat het een infectie was, had ik ergens al wel verwacht. Gelukkig waren de bloeduitslagen goed en had ik geen Malaria. Ik vroeg de arts hoe het kon dat deze ontstoken was en mijn andere muggenbulten niet wist de arts niet. Waarschijnlijk had het te maken met de verschillen tussen de westerse hygiëne en de hygiëne hier. Nadat de verpleegkunde de wond had schoongemaakt, wat erg pijnlijk was! vertelde ze me dat ik over twee dagen terug moest komen voor wondzorg, maar toen ik vertelde dat ik zelf verpleegkundige was mocht ik het gelukkig zelf doen de komende dagen. Nog even de antibiotica en de zalf ophalen en mijn ochtend zat er op, tijd om naar huis te gaan. Ik hoefde namelijk niet meer naar Tanka Tanka, Suzan had doorgegeven dat ik naar het ziekenhuis was en dan moest je de rest van de dag maar rustig aan doen, oke..
’s Avonds was de namingsceremonie van het neefje van Mamadi, hiervoor waren we uitgenodigd. Dit is een feest, ongeveer 8 weken na de geboorte, waar gevierd wordt dat de baby een naam heeft, in dit geval Mohammed. Nadat we allemaal onze Afrikaanse kleding aanhadden, een groepsfoto hadden gemaakt gingen we naar het huis van Mamadi, eerst in de bustaxi, en vervolgens moesten we een stukje lopen over de markt. En ondanks dat we de laatste twee weken erg veel aandacht kregen van alle mensen, want ja blanken op de Brikamamarkt zie je niet zo vaak, was het nu nog meer! Blanken in Afrikaanse jurken over de markt zorgte voor een hoop bekijks, het leek wel of we de modeshow liepen, (jaja ik was echt even het deerntje van de modesjow). En wat een positieve reacties! Toen we bij het huis van Mamadi waren konden we het ontbijt van de namingsceremonie proeven, dit was een soort couscous met melk, erg zoet!! Pouregi was de naam, het was niet vies, maar toch niet helemaal ons ding. Toen we bij het huis van zijn oom aankwamen (waar de namingsceremonie was) waren daar wel meer dan 200 mensen. Bizar dat er mensen opstonden om ons een stoel te geven, we hebben geprobeerd dit te weigeren, maar daar is hier geen beginnen aan. We kregen een soort rijstepap, ook gemaakt van couscous, deze vond ik wel lekker (maar jou rijstepap is lekkerder mam!). Gedurende de avond kregen we Wonja te drinken en Boubou (dit is een soort bananen, cocos smoothie, lekkuuuur!). Ook de lunch was voor ons bewaard: Banacqin, het was rijst met kip, geit en gegrilde groente en dit vond ik echt het hoogte punt van het eten van vandaag. Wat ik misschien wel nog leuker vond is dat we lekker met zijn allen uit een bak aten, gewoon hoe Gambianen dat ook doen, het is nog best lastig, maar o zo leuk. En je moet er aan denken dat je alleen met je rechte hand mag eten, want dit is je schone hand (althans dat denken ze ). Ik had gedacht dat de rijst meer zou plakken waardoor het makkelijker ging. Ik heb voorgesteld om thuis ook met onze handen te eten om het te oefenen, maar daar was niet iedereen het mee eens. En dan hadden we ook nog het dinner te gaan, vermicelli met kip. ’s Avonds nog gezongen samen met de afrikaanse kinderen, allerlei liedjes kwamen er langs, Engels, Afrikaans en Nederlands.. Misschien zongen we niet altijd de beschaafste liedjes, dit realiseerden we ons vooral toen een stel afrikanen ons na zongen en ‘bier en tieten’ zongen..  En erg leuk dat ik ook nog de baby, Mohammed heb vast gehouden, wat een klein schattig baby’tje. Rond 9 uur gingen we naar huis, moe maar voldaan.

Op donderdag ben ik op advies van de dokter thuis gebleven, dit omdat Tanka Tanka niet de meest schone plek is. Ik was al wel tegelijk met de rest wakker, en ben uiteindelijk nog even weer naar bed gegaan. Ik heb de dag thuis best nuttig besteed. Ik heb de was gedaan, wat hier best een werk is, zeker als je ook je beddengoed wast. Daarnaast het huis geveegd, de badkamer/wc schoongemaakt en een boodschap gedaan. Toen de rest terug was van werk gepraat over alle belevenissen, een spelletje gedaan (klootzakken) en uiteindelijk kip, gebakken aardappels en groentemix gegeten. Wederom hadden we een dinner bij kaarslicht (volgens mij de zesde keer in een week tijd).

Vrijdag is onze project dag waar we als groep werken aan een project gekoppeld aan ‘the backway to Europe.’ Vandaag gingen we nog wat oriënteren op verschillende mogelijkheden. Zo zijn we naar de nursery school van Anna geweest, dit is een school voor jonge kinderen. Anna heeft de school opgezet en het heeft 3 lokaaltjes (zo’n 15 m2 per lokaal) en totaal zo’n 70 leerlingen. Echter moet Anna haar huis verplaatsen omdat het schoolplein anders niet aan de eisen voldoet. We zouden graag een project binnen deze school willen doen, alleen moeten we nog bedenken wat en hoe we het project duurzaam kunnen maken. Daarnaast zijn we naar YEP Afrika geweest. Een organisatie die zich bezig houdt met het opstarten van bedrijfjes voor jonge ondernemers om de backway te voorkomen en een betere toekomst in Afrika te creëren. Na vandaag hadden we iniedergeval genoeg informatie om op te zoeken en over na te denken, tijd voor weekend! We gingen met de dames eind van de middag na de zee, heerlijk gechilld. Helaas kon ik niet zwemmen i.v.m. mijn wondje op de enkel, maar ach nog 4 maand om te zwemmen.. Helaas hebben we geen zonsondergang kunnen zien omdat het wat bewolkt was. Toen de jongens en Sylva later ook naar de zee waren gekomen hebben we een restaurantje opgezocht om te gaan eten. Uiteindelijk hebben we bij African Queen gegeten, een heerlijk restaurant waar ik Gamba’s heb gehad. Al het eten zag er super uit, dus ik gok dat we hier nog eens terugkomen. Leuk ook dat we korting kregen omdat wij hier wonen. Nadien wist Sylva nog een tent waar we wat konden drinken, en na een lange donkere weg (ze kennen hier nauwelijks lantarenpalen) kwamen we aan bij Cabana, een leuke club aan het strand. Ze schonken er heerlijke cocktails, maar helaas voor mij zit ik nog aan de Antibiotica en dus geen cocktail. Gelukkig hebben ze hier ook lekkere sapjes. Uiteindelijk met de taxi naar huis gegaan, ’s nachts rijden er geen bustaxi’s. Alle taxi’s proberen eerst een flink bedrag voor de rit te vragen, maar uiteindelijk weten wij het altijd af te dingen naar een lokale prijs, heerlijk gevoel geeft dat.

Zaterdag hebben we de in en uitkomsten van de pot geregeld, waarna we naar het strand zijn vertrokken. Alweer een dagje strand, niet gek want onder die palmbomen daar is het verrekte goed uit te houden. Ik heb veel gelezen afgelopen twee dagen, nu hoor ik sommigen denken, jij en lezen? Ja ik en lezen, je moet wat als je niet mag zwemmen én een goed boek hebt (Up van Myrthe van de Meer). Vandaag wel zonsondergang gezien, en daar mooie foto’s van gemaakt! Op de terug weg even boodschappen gedaan, waarna we de taxi terug pakte. Omdat het altijd even onderhandelen is met de taxi hadden we afgesproken dat hij ons naar Turntable zou brengen en we vanaf daar met de bustaxi zouden gaan. Echter bedacht de taxi zich en hadden we een goeie prijs afgesproken dat hij ons thuis zou brengen, Suzan heeft hem nog wel even gevraagd of hij dan recht wou rijden, in plaats van zo te slingeren. Waarop de chauffeur reageerde dat zij ook mocht rijden, na een grapje over dat de chauffeur dan wel moest betalen waren we net voorbij turntable. Opeens sloeg de chauffeur links af een donkere weg in, ik vroeg wat hij deed waarna hij zich omdraaide op de weg terug. Hij had zich bedacht en bracht ons tot turntable, ander zou het net uitkomen omdat hij de terugweg niemand in zijn taxi had, opzich logisch. Suus en ik zijn bij terugkomst gaan koken. Kip met rijst, groente en een honingmosterd saus. Bijzonder maar waar is dat we dit maal met licht gekookt hebben, de stroom was er maar zo op! Omdat we veel eten over hadden hebben we het overgebleven eten naar de buren gebracht, erg dankbaar zijn ze hiervoor. En ze nodigde ons uit om even binnen te komen, leuk om dan hun huis even te zien. Nadat ik het zand van me af had gespoeld, en wat wondzorg had gedaan naar bed gegaan, nog gezellig een tijdje gekletst met mijn kamergenoten Marieke en Suzan.

En dan is het alweer zondag, we hadden eigenlijk niets op de planning staan, maar toch ben ik hier dan al max om 9 uur wakker. Na een ontbijt toch maar bedacht om naar het strand te gaan, alweer? Ja alweer, het werd 40 graden en dat vonden wij toch te warm om iets te gaan doen, maar wel prima weer om lekker aan het strand te liggen, in de schaduw, dat wel. Rond 17 uur gingen we naar huis. Thuis waren we drie huisgenoten rijker, of beter tuingenoten. Nugget, Frieda en Wonjo zijn onze nieuwe tuinkuikentjes, op dit moment leven ze nog in een doos, maar als het goed is lopen ze over een tijd vrij in onze tuin. Eigenlijk hebben we de kuikentjes aan Sylva gegeven, maar we delen de tuin dus zijn ze ook een beetje van ons. Vanavond hebben we heerlijk rijst ala Nyima gegeten, goed gekruide rijst met gehakt en gegrilde aubergine. Alle credits naar Nynke. Toen we de afwas deden, vonden Marieke, Suzan en ik toch dat de Gambianen opeens erg gek deden, ze poetsen de pan met zand. Maar het resultaat was bijzonder goed, van een zwarte pan was de pan opeens weer als nieuw en zilverkleurig.  Vanavond heeft Paul zijn eerste Ataja gemaakt (weet je nog, die Gambiaanse thee waar ik over vertelde) en hij was goed gelukt!

Nou genoeg gelult, hopelijk vinden jullie het leuk om mijn boekwerk te lezen. En vergeet de foto’s niet te kijken.

Liefs.